Về Turkey

Thổ Nhĩ Kỳ nằm ở ngã tư đường giao cắt giữa Châu Á và Châu Âu, được mệnh danh là “Cây cầu vàng” giữa các cường quốc như Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil và Nam Phi. Quốc gia này là một nền kinh tế mới nổi hay còn gọi là “Quốc gia kim cương”, là thành viên sáng lập của G20, thành viên của Liên Hiệp Quốc, OECD, NATO…

Những năm gần đây, Chính phủ nước này chú trọng thúc đẩy đầu tư Bất động sản từ nhà đầu tư nước ngoài. Bằng chứng là nhiều chính sách đầu tư định cư được ban hành khiến cho thị trường BĐS nước này trở nên sôi động hơn bao giờ hết.

Thổ Nhĩ Kỳ có một nền văn hóa rất đa dạng bắt nguồn từ nhiều yếu tố của Đế chế Ottoman, Châu Âu, và các truyền thống Hồi giáo. Vì Thổ Nhĩ Kỳ đã chuyển đổi thành công từ một nhà nước tôn giáo thời Đế chế Ottoman để trở thành một quốc gia hiện đại với một sự tách biệt rất rõ ràng giữa nhà nước và tôn giáo, nên sự tự do thể hiện nghệ thuật được tôn trọng rõ rệt.

Trong những năm đầu của nền cộng hoà, chính phủ đã đầu tư nhiều khoản tài nguyên vào nghệ thuật, như hội hoạ, điêu khắc và kiến trúc cũng như nhiều ngành khác. Điều này được thực hiện nhờ vào cả quá trình hiện đại hóa và việc sáng tạo một bản sắc văn hóa riêng. Hiện nay kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ đã phát triển tới mức đủ đảm bảo cho sự tự do sáng tạo nghệ thuật của nghệ sĩ.

Hộ chiếu Thổ Nhĩ Kỳ xếp hạng thứ 55* và là một trong những hộ chiếu quyền lực trên thế giới, được quyền đi đến 111 quốc gia mà không cần thị thực (Nhật Bản, Hongkong, Ma Cau,…).

• Vị trí: Đông Nam Âu.
• Diện tích: 780,580 km2
• Dân số: > 80 triệu dân
• Tiền tệ: Lira Thổ Nhĩ Kỳ
• Thủ đô: Ankara
• Ngôn ngữ: Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ.

Kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ là sự hòa trộn phức tạp giữa thương mại và công nghiệp hiện đại cùng với lĩnh vực nông nghiệp truyền thống trong năm 2005 vẫn chiếm tới 30% lực lượng lao động. Thổ Nhĩ Kỳ có khu vực kinh tế tư nhân mạnh và phát triển nhanh, nhưng nhà nước vẫn đóng vai trò quan trọng trong công nghiệp căn bản, ngân hàng, vận tải, và viễn thông.

1. TỔNG QUAN

Đại dịch COVID-19 đã có tác động tiêu cực đến hoạt động kinh tế nửa đầu năm 2020, sự tăng trưởng toàn cầu đã giảm xuống -4.9%, thấp hơn 1.9% so với dự báo của WEO. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đón nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2021. Theo dự báo của IMF, vào 2021, GDP của Thổ Nhĩ Kỳ có thể đạt đến 5%. Bên cạnh đó, cũng theo IMF, tỷ lệ thất nghiệp của Thổ Nhĩ Kỳ cũng giảm xuống 15,56% thay vì 17,2% như hiện tại.

Nguồn: IMF – World Economic Outlook Database

Ngoài ra, theo tài liệu cơ bản Thổ Nhĩ Kỳ được xuất bản vào 03/2020 của Bộ Ngoại giao Việt Nam, GDP (2019) của Thổ Nhĩ Kỳ là 683 tỷ USD, GDP bình quân đầu người là 9.126 USD với tăng trưởng GDP 14,9%.

2. CÁC LĨNH VỰC CHÍNH CỦA NỀN KINH TẾ

Thổ Nhĩ Kỳ là nước đứng thứ 8 trên thế giới về sản xuất nông nghiệp với ước trị giá sản xuất đạt 60 tỷ USD. Nước này sản xuất 150 loại nông sản và xuất khẩu đến 177 nước trên thế giới. Các sản phẩm nông nghiệp phổ biến của Thổ Nhĩ Kỳ là thuốc lá, bông, ngũ cốc, ô liu, củ cải đường, quả phỉ, đậu, cam quýt.

Sản xuất là hoạt động công nghiệp chính của Thổ Nhĩ Kỳ. Chính phủ quốc gia này có những ưu tiên đặc biệt cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn, đặc biệt trong lĩnh vực giao thông vận tải thông qua mô hình Xây dựng – Vận hành – Chuyển giao (BOT). Sản xuất ô tô và dệt may là ngành kinh tế mũi nhọn của Thổ Nhĩ Kỳ.

Các ngành dịch vụ, công nghiệp và nông nghiệp chiếm tỷ trọng lần lượt là 60%, 30% và 10% trong cơ cấu kinh tế . Các ngành công nghiệp hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ gồm: thứ nhất Châu Âu về TV, DVD và xe buýt; thứ hai về xe thương mại và xi măng; thứ ba về sản xuất thép và gốm sứ lát nhà. Về toàn cầu, Thổ Nhĩ Kỳ là nước sản xuất số một thế giới về bo (nguyên liệu khoáng sản), thứ hai về thủy tinh và thứ tư về thuyền buồm sang trọng.

3. THƯƠNG MẠI

Nước này đứng đầu thế giới trong nhiều lĩnh vực xuất – nhập khẩu. Theo báo cáo của Ngân hàng thế giới vào 2018, thương mại quốc tế chiếm 60.2% GDP cả nước. Ngành công nghiệp ô tô (chiếm 13.2% tổng kim ngạch xuất khẩu gồm xe khách, phương tiện giao thông và phụ kiện xe hơi) và kim hoàn (4.2%) là những ngành xuất khẩu chính của Thổ Nhĩ Kỳ, theo sau là trang sức, dệt may, dầu khí và sản phẩm từ thép. Các sản phẩm nhập khẩu chính là vàng (7.1%), các sản phẩm dầu mỏ (4.2%), ô tô và phụ kiện (tổng cộng 6.3%), sắt phế liệu (2.6%) và các thiết bị viễn thông (1.8%).

EU là đối tác thương mại lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ. Thổ nhĩ Kỳ là đối tác xếp thứ bảy về thương mại của EU. Tỷ trọng của EU trong xuất khẩu và nhập khẩu Thổ Nhĩ Kỳ lần lượt là 46% và 40.1%. Cụ thể là, Đức (9.6%), Anh (6.6%), Italy (5.7%), Iraq (5%) và Mỹ (4.9%) là những quốc gia xuất khẩu chủ yếu của Thổ Nhĩ Kỳ. Nga (9.9%) và Trung Quốc (9.3%) là những nhà cung cấp hàng hóa chính cho Thổ Nhĩ Kỳ, theo sau đó là Đức (9.1%), Mỹ (5.5%) và Ý (4.6%).

Thổ Nhĩ Kỳ đã ký 25 hiệp định tự do thương mại, bao gồm cả thỏa thuận tự do thương mại đầu tiên với Khu vực kinh tế châu Âu 1991 và hiệp định gần đây nhất với đảo Faroe và Singapore. Hiện Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang nỗ lực đàm phán tự do thương mại với Nhật Bản, Indonesia và Pakistan.

Hệ thống giáo dục của Thổ Nhĩ Kỳ chịu sự giám sát và quản lý của nhà nước, cụ thể là Bộ Giáo dục. Chính phủ của Thổ Nhĩ Kỳ chú trọng đẩy mạnh nền giáo dục, hệ thống đào tạo cũng được chú trọng nâng cao về chất lượng.

Độ tuổi bắt buộc phải đến trường là 6 đến 14 tuổi và miễn phí hoàn toàn tại các trường công lập. Tỷ lệ học sinh tiểu học được đến trường là hơn 98%.

1. HỆ THỐNG GIÁO DỤC

Hệ thống giáo dục Thổ Nhĩ Kỳ được chia làm:

a) Hệ thống Giáo dục mầm non

Giáo dục mầm non dành cho trẻ dưới 6 tuổi và đây là chương trình không bắt buộc.

b) Hệ thống giáo dục tiểu học

Lên 6 tuổi, trẻ em bắt đầu bước vào cấp bậc tiểu học và kéo dài suốt 8 năm tiếp theo. Đây là chương trình giáo dục cơ bản và bắt buộc. Chính phủ miễn phí học phí trong vòng 8 năm (5 năm cấp 1 và 3 năm cấp 2).

c) Hệ thống giáo dục trung học

Bậc trung học kéo dài từ năm trẻ 15 tới 17/18 tuổi. Học sinh được lựa chọn học trung học hoặc trường dạy nghề. Một số trường có thể sẽ có thêm 1 năm học ngoại ngữ. Hầu hết các trường trung học đều thuộc sở hữu của nhà nước và miễn học phí

d) Hệ thống giáo dục đại học

Sinh viên có 4 năm học đại học hoặc 2 năm tại các trường dạy nghề cấp cao. Một số trường sẽ có thêm một năm để học ngoại ngữ.

Ngoài ra, sinh viên có thể lựa chọn học lên Thạc sĩ (kéo dài 2 năm) hoặc Tiến sĩ (3-5 năm).

2. CÁC LOẠI HÌNH TRƯỜNG TRUNG HỌC

a. Trường trung học công lập

Bất kỳ học sinh nào hoàn thành chương trình giáo dục cơ bản đều có thể học lên các trường này. Học sinh tốt nghiệp sẽ được cấp Diploma và tham gia vào kỳ thi tuyển sinh đại học toàn quốc. Nếu đỗ trong kỳ thi này thì có thể nhập học tại các trường đại học.

b. Trường trung học dạy nghề

Một số trường dạy nghề có thể mất thêm một năm để hoàn tất chương trình học. Sau khi tốt nghiệp, học sinh sẽ được tuyển thẳng lên các trường dạy nghề cấp cao hơn trong ngành/lĩnh vực tương đương nếu họ muốn. Mặt khác, nếu đỗ trong kỳ thi tuyển sinh đại học, họ có thể học đại học vào ngành/lĩnh vực tương ứng.

Trường trung học dạy nghề chú trọng vào việc đào tạo nguồn nhân lực trong tương lai vào các ngành như kỹ thuật, thương mại, du lịch, y tế,…

c. Trường trung học Anatolian

Tại các trường trung học công lập và dạy nghề, học sinh sẽ tham gia 6 tiết mỗi ngày và kéo dài khoảng 40 phút. Ở các trường trung học Anatolian, chương trình học sẽ kéo dài hơn, lên đến 8 tiết mỗi ngày.

Chương trình học của các trường này được bổ sung thêm 1 năm học ngoại ngữ như tiếng Anh (hầu hết), tiếng Đức và tiếng Pháp.

d. Trường trung học Super Liseler

So với những trường bình thường, trường trung học Super Liseler sẽ có thêm 1 năm học tiếng Anh. Tuy nhiên, chúng khác với các trường Anatolia ở chỗ ngôn ngữ giảng dạy cho các môn toán và khoa học luôn là tiếng Thổ Nhĩ Kỳ và ít giờ học tiếng Anh hơn.

e. Trường trung học khoa học tự nhiên

Đây là trường trung học dành cho học sinh có năng khiếu đặc biệt về khoa học. Tỷ lệ cạnh tranh cao, đào tạo đặc biệt cho các trường đại học ở lĩnh vực khoa học, kỹ thuật và y tế. Môn toán và khoa học sẽ được giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng anh.

f. Trường trung học dân lập

Hầu hết các trường trung học dân lập đều có học phí rất cao.

3. CÁC LOẠI HÌNH GIÁO DỤC ĐẠI HỌC

Thổ Nhĩ Kỳ có 104 trường đại học công lập và 62 trường dân lập. 5 trong số đó nằm ở địa phận Cộng hòa Bắc Síp Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài các trường đại học công lập và dân lập ra còn có 8 trường dạy nghề, cung cấp nhân lực cho thị trường việc làm.

a. Trường đại học công lập

Trường công lập không thu học phí. Sinh viên chỉ phải đóng một khoản phí cơ bản rất nhỏ. Để được vào một trường đại học, học sinh cần phải vượt qua kỳ thi tuyển sinh đại học toàn quốc (OSS).

b. Trường dạy nghề cấp cao

Sau khi tốt nghiệp trung học, sinh viên sẽ học ở đây 2 năm. Mô hình này rất giống với các trường cao đẳng cộng đồng ở Mỹ. Để có thể chuyển lên các trường đại học 4 năm, sinh viên tốt nghiệp từ trường dạy nghề phải tham gia Kỳ thi Chuyển tiếp quốc gia.

c. Trường đại học dân lập

Trường đại học dân lập thu học phí cao hơn so với các trường công lập. Tuy nhiên, trường đại học dân lập sẽ có những hỗ trợ tài chính cho sinh viên như học bổng, quỹ hỗ trợ,… Hơn 40% trên tổng số sinh viên đã nhận được hỗ trợ.

4. HỌC PHÍ

Tùy theo từng cấp học, các trường mẫu giáo (mầm non), tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông đều có mức học phí khác nhau. Hầu hết các trường K-12 cung cấp các chương trình giảng dạy khác nhau và các hoạt động ngoại khóa để hỗ trợ trí tuệ và thể chất của học sinh. Việc xét tuyển vào các trường quốc tế thường kéo dài, chính vì vậy, phụ huynh nên nộp đơn trước để đảm bảo việc học cho con mình.

5. BẢNG HỌC PHÍ THAM KHẢO VÀ SO SÁNH VỚI MỘT SỐ TRƯỜNG QUỐC TẾ TẠI VIỆT NAM

Chăm sóc y tế của Thổ Nhĩ Kỳ đã được cải thiện mạnh mẽ trong nhiều thập kỷ, hiện nay Thổ Nhĩ Kỳ là nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe hàng đầu trong khu vực. Được công nhận là điểm đến chăm sóc sức khỏe tập trung với những tiến bộ công nghệ vượt trội, Thổ Nhĩ Kỳ tiếp đón hàng nghìn bệnh nhân tư nước ngoài như Trung Đông, EU mỗi năm.

Thổ Nhĩ Kỳ tận dụng ưu thế về chất lượng y tế, chăm sóc bệnh nhân với đội ngũ y, bác sỹ có trình độ chuyên môn vững chắc, để trở thành một trong những nơi có chất lượng y tế tốt nhất so với các đối thủ cạnh tranh khác (Hoa Kỳ, Đức, Anh).

Nước này có nhiều ưu đãi đầu tư cho ngành y tế. Các bệnh viện có thể nhập khẩu các máy móc, thiết bị theo yêu cầu với thuế suất nhập khẩu 0% và được thoái thu thuế VAT. Nhiều cơ sở y tế tư nhân đã tận dụng các ưu đãi này của chính phủ.

Chất lượng khám và chữa bệnh đang ngày càng được nâng cao. Thổ Nhĩ Kỳ đàm phán gia nhập EU từ năm 2005. Do đó, các ngành trong đó có ngành y tế, được điều chỉnh và hướng theo các chuẩn mực hoạt động của EU. Đây là điều kiện tốt cho Thổ Nhĩ Kỳ chuyển hướng theo các quy chế hoạt động của EU.

CHI PHÍ, GIÁ CẢ DỊCH VỤ Y TẾ

Bộ Y Tế phụ trách tất cả dịch vụ y tế ở Thổ Nhĩ Kỳ. Giá cả của dịch vụ y tế tại quốc gia này có mức cạnh tranh so với các quốc gia khác. Các số liệu thống kê hiện tại đã cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ là nhà cung cấp dịch vụ y tế chi phí thấp so với các quốc gia khác.

Ví dụ như, giả sử bạn cần phẫu thuật bắc cầu, thì:

• Ở Hoa Kỳ, dịch vụ này sẽ tiêu tốn khoảng $129,750.00;
• Ở Đức, dịch vụ này sẽ tiêu tốn khoảng $17,355.00;
• Ở Anh, dịch vụ này sẽ tiêu tốn khoảng $27,770.00;
• Ở Thổ Nhĩ Kỳ, dịch vụ này chỉ tiêu tốn khoảng $12,000 – 15,000.

Tuy nhiên, đừng lầm tưởng rằng giá thấp hơn đồng nghĩa với việc chất lượng thấp hơn. Có khoảng 60 trường đại học quốc tế đào tạo hàng nghìn sinh viên y khoa cho Thổ Nhĩ Kỳ. Các khóa đào tạo này cho phép Thổ Nhĩ Kỳ đạt tiêu chuẩn về đội ngũ bác sỹ, từ đó đảm bảo tỷ lệ thành công. Hơn nữa, hầu hết mọi công ty dược phẩm lớn như Pfizer, Glaxo-smith-Kline, Johnson&Johnson đều đã đặt trụ sở tại Thổ Nhĩ Kỳ cùng với một số nhà sản xuất khác.

CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ

Có nhiều câu hỏi được đặt ra xoay quanh chất lượng dịch vụ y tế của Thổ Nhĩ Kỳ, nhiều người luôn tự hỏi rằng liệu việc chăm sóc y tế đối với người nước ngoài có tốt không. Câu trả lời là cực tốt. Cả y tế nhà nước và tư nhân đều có khả năng tiếp cận cao với người nước ngoài với dịch vụ chăm sóc sức khỏe cá nhân cực kỳ hợp lý so với châu Âu và Mỹ.

Chẳng hạn như:

• Người nước ngoài có thời gian cư trú tối thiểu một năm có thể chọn mua Bảo hiểm y tế từ SGK. Chi phí điều trị thông qua BHYT luôn thấp hơn so với việc điều trị trực tiếp. Ngoài ra, SGK có thể được sử dụng để đóng góp vào chi phí điều trị tại một số bệnh viện tư nhân cũng như chi trả cho việc nhập viện tại các bệnh viện nhà nước.
• Mỗi thị trấn hoặc làng đều có một trung tâm y tế gia đình được xem như một cơ sở phẫu thuật của bác sĩ địa phương. Bạn có thể đến tư vấn miễn phí nếu xuất trình giấy phép cư trú hoặc hộ chiếu.
• Ngoài ra, có nhiều cơ sở phẫu thuật bác sỹ tư nhân hoặc phòng khám đa khoa (trung tâm y tế có nhiều hơn một bác sỹ chuyên khoa và giống như một bệnh viện mini) có giá cả cạnh tranh. Đối tượng phục vụ này thường hướng tới người nước ngoài vì hầu hết các cơ sở này sử dụng tiếng anh.
• Bệnh viện tiểu bang (Devlet hastanesi) cung cấp dịch vụ điều trị khẩn cấp bằng xe cấp cứu và đi bộ cho cả khách du lịch và người dân, nhưng họ phải trả phí đăng ký. Các bác sỹ tại phòng khám tư nhân hoặc trung tâm y tế gia đình có thể giới thiệu bệnh nhân đến bệnh viện nhà nước để điều trị chuyên khoa.

DU LỊCH CHỮA BỆNH

Có một ngành kinh doanh du lịch chữa bệnh đáng kể ở Thổ Nhĩ Kỳ. Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành khu vực y tế và chăm sóc sức khỏe hàng đầu của châu Âu và là một đối thủ đáng gờm với Hoa Kỳ. Chi phí chữa trị ở đây thấp, nhưng cơ sở vật chất, phương pháp điều trị và công nghệ tuyệt vời khiến nơi đây trở thành một nơi tuyệt vời để khám, chữa bệnh.

Hệ thống an sinh xã hội Thổ Nhĩ Kỳ được quản lý bởi Tổ chức An sinh xã hội (SGK). SGK được hình thành từ sự hợp nhất của ba tổ chức khác nhau, đó là Quỹ hưu trí cho công chức của Chính phủ, Tổ chức bảo hiểm xã hội (“BHXH”) dành cho người lao động ký hợp đồng và Quỹ tự tạo việc làm dành cho người tự làm chủ. Bộ Lao động và An sinh xã hội giám sát chung trong tất cả các lĩnh vực liên quan.

Bảo trợ xã hội ở Thổ Nhĩ Kỳ dựa trên hai thành phần: phần đóng góp (BHXH) và không đóng góp (Hỗ trợ xã hội và Dịch vụ xã hội). Chương trình an sinh xã hội ở Thổ Nhĩ Kỳ gồm hai nhánh chính. Bảo hiểm dài hạn bao gồm tuổi già, thương tật, tử vong và bảo hiểm ngắn hạn bao gồm tai nạn lao động sức khỏe và thai sản. Bảo hiểm thất nghiệp được quản lý bởi Cơ quan việc làm Thổ Nhĩ Kỳ, cơ quan chịu trách nhiệm về trợ cấp thất nghiệp.

Hệ thống An sinh Xã hội là bắt buộc và chạy trên cơ sở trả lương. Nó được hình thành bởi việc đóng góp của chủ sử dụng lao động, người lao động và nhà nước. Việc đóng góp cho an sinh xã hội dựa trên tổng thu nhập lên đến mức trần.

Bảo hiểm dài hạn và bảo hiểm ngắn hạn được bao gồm trong thành phần đóng góp. Đối tượng hưởng lợi của thành phần không đóng góp là người nghèo, người tàn tật, trẻ em cần được bảo vệ, người già neo đơn, người không có khả năng chi trả chi phí y tế, góa phụ và trẻ mồ côi. Phần lớn các khoản thanh toán được thực hiện theo hệ thống thẻ xanh. Thẻ xanh được cấp cho công dân nghèo và không có bảo hiểm để cung cấp cho họ các dịch vụ y tế mà không phải trả tiền. Nhà nước sẽ chi trả chi phí y tế cho những gia đình nghèo nhất.